زگیل تناسلی چیست |علل، علائم، پیشگیری و درمان

زمان مطالعه : 15 minutes

• فهرست مطالب
• زگیل تناسلی چیست؟
• عامل بیماری زگیل تناسلی چیست؟
• راه ورود زگیل تناسلی چیست؟
• علائم زگیل تناسلی در افراد مختلف
• تشخیص زگیل تناسلی در زنان
• روش‌های تشخیص زگیل تناسلی
• روش های درمان زگیل تناسلی
• درمان انواع زگیل تناسلی چیست؟
• درباره تست پاپ اسمیر در بانوان بیشتر بدانید
• رده سنی انجام تست پاپ اسمیر
• عوامل موثر در ابتلا به زگیل تناسلی چیست؟
• انواع مختلف زگیل تناسلی چیست؟

زگیل تناسلی چیست؟

در این مطلب به معرفی کامل زگیل تناسلی و روش تشخیص و درمان آن پرداختیم. یکی از انواع بسیار شایع و همه‌گیر بیمارهای جنسی، زگیل مقاربتی یا زگیل تناسلی است. این زگیل با نام انگلیسی (genital warts) در دسته بیماری‌های آمیزشی تحت عنوان STD قرار می‌گیرد. راه انتقال این بیماری از فرد آلوده به اشخاص سالم از طریق تماس پوستی ناحیه تناسلی یا برقراری رابطه جنسی است.

این بیماری بسیار جدی است و احتمال ابتلا به آن بالاست. با این وجود برخی افراد همچنان این بیماری را جدی نمی‌گیرند. آمارها نشان می دهند تعداد مبتلایان زگیل تناسلی روز به روز در حال افزایش است. به همین طبع قطعا همگی این افراد به دنبال درمان قطعی زگیل تناسلی هستند.

در این مطلب تلاش کردیم به شرح کامل این بیماری، علائم آن در مردان و زنان، روش های درمانی، علل ابتلا و راهکار های درمان بپردازیم. تا انتها با ما همراه باشید تا به پاسخ سوالات خود در این باره برسید.

عامل بیماری زگیل تناسلی چیست؟

ویروس HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی عامل ایجاد کننده زگیل تناسلی است.

این ویروس انواع مختلفی ( بیشتر از 100 نوع ) دارد. از میان آنها تنها چند نوع بسیار خطرناک بوده که عامل سرطان دهانه ی رحم خواهند شد. ویروس HPV و زگیل از طریق تماس مستقیم پوست و ارتباط جنسی از فرد ناقل منتقل می‌شوند. همچنین فرد بیمار تا آخر عمر خود ناقل خواهد بود.

این فرد ممکن است با علامت ( دارای زگیل پوستی ) و یا ناقل بی علامت ( بدون زگیل پوستی ) باشد. بنابراین عدم وجود زائده ی زگیل روی پوست فرد نمی تواند تضمینی بر عدم ناقل و بیمار بودن او باشد. فرد ناقل زگیل تناسلی امکان دارد افراد سالم بی شماری را به این عارضه مبتلا کند. نکته ای که حائز اهمیت فراوان می باشد این است که منظور از زگیل زائده ی پوستی بوده که در برخی از افراد دچار ویروس اچ پی وی (ناقل) بروز می کند. به این معنی که برخی افراد ناقل ویروس می توانند بدون زگیل یا زائده ی پوستی باشند.

سن قانونی برقرای رابطه جنسی 18 سال است. اما سن شیوع زگیل تناسلی تا 12 سال یا حتی کودکان زیر 2 سال نیز کاهش یافته است. این موضوع می تواند به دو دلیل باشد: کاهش سن برقراری روابط جنسی در افراد به دلیل تغییر عادات جنسی و همینطور سبک زندگی ناسالم. همچنین تجاوز و تماس فرد آلوده با کودک زیر 2 سال.

افرادی در سنین 18 تا 35 سال بیشترین میزان ابتلا به این عارضه را مطرح می‌کنند. چراکه فرد در این برهه از نظر جنسی فعال‌تر است. برای پیشگیری از این بیماری تزریق واکسن گارداسیل توصیه می شود. این واکسن افراد را در برابر خانواه ویروس  HPV که عامل سرطان دهانه ی رحم هستند مصون می کند.

راه ورود زگیل تناسلی چیست؟

به طور کلی زگیل تناسلی چند بخش از بدن شامل: ناحیه تناسلی واژینال، مقعد، دهان، زبان، گلو و لب‌ها را درگیر می‌کند. برقراری رابطه ی جنسی و ارتباط جنسی دهانی منجر به بروز علائم در بخش‌های مختلف بدن از جمله نواحی دهان فرد می‌شوند.

علائم زگیل تناسلی به راحتی قابل تشخیص می باشند؛ در اغلب موارد تشخیصاولیه ی زگیل توسط خود شخص مبتلا انجام می‌شود. در صورتی که زائده های پوستی در بخش های داخلی اندام تناسلی (درون واژن یا دهانه رحم یا در مقعد ) ایجاد شوند، تشخیص بیماری را طولانی‌تر و سخت‌تر می کنند. معمولا پزشک برای تشخیص تست پاپ اسمیر یا معاینه انجام می دهد.

علائم زگیل تناسلی در افراد مختلف

به دلیل تفاوت در اندام تناسلی در خانم‌ها و آقایان، زگیل تناسلی در مرد و زن تفاوت‌های اندکی دارد؛ اما شباهت‌های بسیاری هم بین علائمی که گزارش می شوند وجود دارد. چند مورد از علائم عبارتند از:

• برجستگی ها و برآمدگی های گوشتی و سفت گل کلم شکل اطراف ناحیه تناسلی و مقعد
• انواع برآمدگی‌ها؛ تک زگیل، ریز، پراکنده و یا برآمدگی‌های سفت و توپر به شکل خوشه‌ و نیز متراکم
• برجستگی هایی با مشخصات بالا و به رنگ پوست (گاهی تیره‌ یا روشن‌ تر)
• ظاهر شدن زائده‌ در اطراف دهان، گلو و زبان (در اثر رابطه ی جنسی دهانی)
• رطوبت و ترشحات غیرعادی در اطراف زگیل‌ تناسلی
• احساس سوزش و خارش در نواحی زگیل‌ها
• انسداد، درد و خونریزی مجاری ادراری

تشخیص زگیل تناسلی در زنان

برای تشخیص بیماری در خانم‌ها، ابتدا یک معاینه ساده لازم است. وجود برآمدگی‌های پوستی غیرعادی با ویژگی‌هایی که در بالا اشاره کردیم، نشان‌دهنده بیماری زگیل تناسلی هستند. ممکن است این برآمدگی‌ها در اندام تناسلی و داخل مقعد قرار گیرند. که در این صورت تنها به وسیله ی دستگاه پزشکی قابل معاینه می باشند. در این حالت، زگیل در داخل واژن و یا دهانه رحم رشد پیدا می‌کند.

روش‌های تشخیص زگیل تناسلی

در حالتی که علائم ابتلای فرد به ویروس HPV یا عفونت‌های دیگر ناشی از این ویروس دیده شود، پزشک روش‌های دیگری را برای معاینه بدن فرد به کار می‌گیرد. روش هایی مانند:

تست پاپ اسمیر

برای اطمینان از ابتلای فرد به ویروس عامل زگیل تناسلی، پزشکان تست پاپ اسمیر را پیشنهاد می‌کنند. این آزمایش به افراد رده سنی بالای 35 سال و انجام آن هر یک سال یکبار توصیه می‌شود. این روش تشخیصی مختص به بانوان است. با نمونه‌ برداری از سلول‌های دهانه رحم و واژن، پزشک مربوطه اطلاعات مورد نیاز در ارتباط با سلامت شخص و ابتلا به انواع بیماری‌ها را به دست می‌آورد.

پزشک متخصص زنان و زایمان یا ماما دهانه رحم را به وسیله دستگاهی به نام اسپوکولوم باز می‌کند؛ سپس به کمک برس استریل از بخش داخلی واژن و دیواره رحم نمونه‌ برداری می‌شود.

آزمایش خون زگیل تناسلی

تست خون یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای اطمینان از ابتلای فرد به انواع بیماری‌ها است. آزمایش خون یا تست مولکولی برای تشخیص زگیل تناسلی هم در خانم‌ها و نیز آقایان به کار می رود. برخلاف تست پاپ اسمیر که تنها مختص خانم‌ها است، آزمایش خون می تواند برای هر شخصی انجام شود. حساسیت و دقت این آزمایش بسیار بالا است و نتیجه قطعی را منوط به اینکه فرد به ویروس ابتلا دارد یا خیر را نشان می‌دهد.

روش ژنوتایپینگ یکی از راه های انجام آزمایش خون است. در این روش با استخراج ژن‌های موجود در DNA ویروس HPV  آنها را توالی یابی می‌کنند. با آزمایش و بررسی توالی‌ها در این ژن ها، ابتلا یا عدم ابتلای فرد به این ویروس مشخص می شود. REAL TIME PCR نیز روش دیگری برای تشخیص وجود HPV در فرد متقاضی است.

PCR هم در سطح مولکولی صورت می گیرد. ژن خاص استخراج و سپس بارها در آزمایشگاه تکثیر می‌شود. سپس نتایج حاصل آنالیز توسط متخصصان روی دستگاه آنالیز می شود. همانطور که ویروس‌ها بلافاصله پس از ورود به بدن شخص علائم را نشان نمی‌دهند، ویروس HPV نیز به همین شکل عمل می کند. فرد ممکن است تا مدت‌ها به این بیماری آلوده باشد اما علائمی بروز ندهد و متوجه وجود بیماری در خود نشود.

مدت زمان بروز علائم بیماری در هر شخص می تواند متفاوت باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. بنابراین نمی‌توان به طور قطعی گفت پس از ابتلا چقدر تا زمان بروز علائم طول می‌کشد. به طور معمول بروز این علائم از زمان ورود ویروس به بدن تا حدودا سه ماه طول می‌کشد.

افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند یا به بیماری‌های مقاربتی دیگری نیز مبتلا هستند، معمولا علائم بیماری را در مدت زمان بسیار کوتاه‌ تری نشان می‌دهند. در برخی موارد حنی شخص بلافاصله بعد از رابطه جنسی علائم را از خود نشان داده است در صورتی که بدن فرد ناقل ویروس HPV تا سال‌ها هیچ‌گونه زگیل و علامتی از خود بروز نمی داد.

روش های درمان زگیل تناسلی

زگیل‌های تناسلی کاملا قابل درمان هستند و تنها یک روش درمان برای آن ها وجود دارد که همان کرایوتراپی  می باشد. نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که ویروس اچ پی وی یا همان ویروس ایجاد کننده ی زگیل غیر قابل درمان است و تنها زائده های پوستی یا همان زگیل که به دلیل ابتلا به ویروس بروز پیدا می کنند را می توان درمان نمود.

 در صورت مشاهده علائم ابتلا به زگیل تناسلی آرامش خود را حفظ و در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای درمان باید توسط متخصص زنان و زایمان و متخصص اورولوژی ویزیت شوید. بعد از اینکه متوجه ابتلا به بیماری شدید یا علائم را مشاهده کردید از انجام روش‌های طب سنتی و خانگی خودداری کنید. چراکه این روش‌ها تنها روند درمان شما را طولانی‌تر و سخت‌تر می‌کنند.

روش‌های درمان پزشکی زگیل کاملا علمی و اثر آن ها ثابت شده است. مطابق آمار بسیاری از بیمارانی که سراغ طب سنتی رفتند شاهد بهبودی و درمان قطعی از این روش ها نبودند. از اعلام ابتلا به این بیماری و معاینه توسط پزشک احساس خجالت نکنید و سریعا درمان را آغاز کنید تا از این بیماری مقاربتی بهبود یابید.

درمان انواع زگیل تناسلی چیست

شیوه درمان زگیل تناسلی در خانم‌ها و آقایان تقریبا تفاوتی ندارد. زگیل‌های تناسلی باید سریعا درمان شوند زیرا به سرعت در سطح پوست پخش می شوند و باعث بروز انواع سرطان‌های خوش خیم و بدخیم در فرد می گردند. به همین دلیل نیز درمان به موقع و سریع زگیل تناسلی اهمیت بسیار زیادی دارد.

برقراری رابطه با شریک جنسی تا زمانی که فرد مبتلا به زگیل‌های تناسلی می باشد ممنوع است. چراکه امکان سرایت بیماری به همسر و شریک فرد وجود دارد. به طور کلی برای همه انواع زگیل‌های تناسلی یک روش درمان در نظر گرفته می‌شود. سایر روش ها در موارد شدید زگیل و بیماری انجام می شود.

• کرایو تراپی ( فریز زگیل تناسلی )
• جراحی برداشتن زگیل ( در موارد شدید بیماری انجام می شود )

همچنین توجه داشته باشید روش های زیر غیر علمی و قدیمی هستند

• لیزردرمانی ( زیرا لیزر باعث می شود زگیل بترکد و به پوست مجاور سرایت کند )
• سوزاندن زگیل تناسلی با الکتروکوتر ( این روش نیز باعث ترکیدن و پخش شدن مایع زگیل در ناحیه مجاور می گردد )

---

بیشتر بدانید: بهترین دکتر درمان زگیل تناسلی در تهران + لیست 5 تایی

---

درباره تست پاپ اسمیر در بانوان بیشتر بدانید

برای تست پاپ اسمیر، سلول‌های بخش سرویکس دهانه رحم را به آرامی تراش می دهند و نمونه را از نظر رشد غیرطبیعی بررسی می‌کنند. این کار توسط پزشک متخصص در مطب انجام می‌شود. آزمایش پاپ اسمیر ممکن است کمی ناخوشایند باشد، اما منجر به درد طولانی نخواهد شد.

رده سنی انجام تست پاپ اسمیر

فاکتور های مختلفی از جمله سن و عوامل خطر در بازه زمانی و این مورد که هر چند وقت یکبار باید برای آزمایش پاپ اسمیر مراجعه کنید، تاثیرگذارند.

• سنین کمتر از 21 سال: در صورت دیده شده زائده پوستی و داشتن رابطه جنسی فعال  
• سنین 21 تا 29 سال: هر 3 سال یک بار
• سنین 30 تا 65 سال:‌ هر 5 سال یک بار
• سنین ۶۵ سال به بالا: قبل از انجام تست با پزشک مشورت شود

عوامل موثر در ابتلا به زگیل تناسلی چیست؟

چه عواملی در ابتلا به زگیل تناسلی تاثیر دارند؟ آیا با شناخت این عوامل می‌توان از ابتلا به آن پیشگیری نمود؟ بله، با داشتن اطلاعات کافی در رابطه با این بیماری و داشتن سبک زندگی سالم و اصولی می‌توان از ابتلا به آن جلوگیری کرد. عوامل موثر در ابتلا به بیماری زگیل تناسلی عبارتند از:

• افرادی که بیش از یک شریک جنسی دارند و از سلامت شریک خود و عدم ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مطمئن نیستند.
• افراد با رده سنی 12 تا 35 سال.
• افرادی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفتند.
• افراد دارای سیستم ایمنی بسیار ضعیف.
• کسانی که به بیماری ایدز مبتلا هستند.
• افرادی که نکات بهداشتی را رعایت نمی کنند.
• کسانی که به انواع بیماری‌های مقاربتی STD ابتلا دارند.
• نوزادانی با مادر مبتلا به ویروس HPV .

با شناخت این عوامل و دقت لازم در این زمینه‌ها به جهت پیشگیری، احتمال ابتلا به بیماری زگیل تناسلی تا حد قابل‌توجهی کم خواهد شد.

در موارد بسیار نادر ابتلا به انواع زگیل تناسلی بدون رابطه جنسی امکان‌پذیر است. شخصی که از این طریق مبتلا گردیده، سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارد. امکان ابتلا بدون برقراری رابطه و از راه های غیر مقاربتی در موارد زیر بیشتر است:‌

• استفاده از حوله های مشترک
• استفاده از توالت فرنگی مشترک خیس
• مراجعه و دریافت خدمات لیزر ناحیه تناسلی از مراکز غیر بهداشتی

انواع مختلف زگیل تناسلی چیست

همانطور که قبلا اشاره کردیم، ویروس HPV دارای DNA است. مولکول‌های موجود در سطح ویروس زگیل تناسلی دارای ژن‌هایی از انواع مختلف هستند که حدود 100 نوع از این ژن‌ها شناسایی شدند. نوع ژن‌هایی که درد سطح ویروس وجود دارند روی عملکرد آن تاثیر مستقیم می گذارند.

به طور کلی تیپ‌های مختلف ویروس اچ پی وی به دو نوع کلی زیر تقسیم‌ می‌شوند:

1. نوع کم خطر ویروس HPV

که باعث ایجاد زگیل‌ در ناحیه تناسلی، مقعد، دهان و ایجاد زگیل‌های معمولی در سرتاسر بدن می‌شود. این نوع سبب عفونت و مشکل خاصی نمی‌ شود و پس از حدود ۱۸ الی ۲۴ ماه به صورت خود به خود از بین می‌رود.

2. نوع پرخطر ویروس HPV

این نوع از ویروس HPV علاوه بر ایجاد زگیل‌های تناسلی باعث بروز بیماری‌های بسیار جدی تر دیگر نیز می‌شوند. از جمله مشکلاتی که در اثر زگیل‌های بدخیم ایجاد می‌شوند ابتلا به انواع بیماری هایی که سالانه افراد زیادی را به کام مرگ می‌کشانند می باشد. بعد از سرطان پستان سرطان دهانه رحم شایع‌ترین نوع سرطان در میان زنان است. نوع دوم و پرخطر ویروس HPV، علاوه بر سرطان رحم، سبب رشد بی‌رویه و سرطانی شدن بخش‌های زیر نیز می‌شود:

• سرطان دهان، حنجره و زبان
• سرطان واژن، سرطان مقعد و سرطان دهانه واژن در خانم‌ها
• سرطان مقعد، سرطان بیضه و نیز آلت تناسلی در آقایان

سخن آخر

زگیل تناسلی چیست؟ ویروس HPV همان عامل ایجاد کننده بیماری زگیل تناسلی است. این بیماری سریعا به افراد سالم منتقل می شود. در اکثر افراد این ویروس بدون علامت است اما در برخی به شکل زائده‌ های پوستی خود را نشان می‌دهد. این زائده‌ها در اطراف نواحی تناسلی، مقعد و دهان و زبان فرد رشد می‌کنند.

آخرین به روز رسانی : پنج شنبه 1401/11/27